Een terugblik met ABVV-Metaal-secretaris Marc Staelens.
“De werknemers hebben veel inspanningen geleverd, maar blijkbaar was het niet genoeg.”
In maart 2016 grepen vijf toeleveringsbedrijven naast een contract met Volvo Cars om onderdelen te maken voor het nieuwe model XC40. De getroffen bedrijven waren SAS Automotive (dashboards), Benteler (assen), Tower Automotive (chassis), Faurecia (deurpanelen en middenconsoles) en Tenneco (uitlaten). Volvo Gent zou al die onderdelen voortaan zelf maken. Een kleine duizend jobs dreigden te verdwijnen. Uiteindelijk is alleen (het ondertussen overgenomen) Tower erin geslaagd om een doorstart te maken en 120 jobs te redden. SAS wachtte de einddatum van hun contract met Volvo niet af en trok al in 2016 de stekker eruit. De andere bedrijven gaan in 2019 en 2020 onherroepelijk dicht. We blikken terug op deze periode met Marc Staelens, onze ABVV-Metaal-secretaris die de getroffen bedrijven opvolgt.
Beste Marc, laten we eens teruggaan naar maart 2016. Verschillende toeleveringsbedrijven grepen naast een nieuw contract met Volvo. Hoe kwam dat nieuws aan?
Marc: Als een grote verrassing, een mokerslag. Temeer omdat het over vijf verschillende toeleveringsbedrijven ging. Volvo Cars besloot om een heleboel activiteiten opnieuw zelf te doen in plaats van ze uit te besteden. Dat hebben ze gedaan om interne afdankingen te vermijden, want de productie van verschillende modellen nam af of liep ten einde. Volvo heeft zijn eigen vel gered op kap van de toeleveringsbedrijven.
Alle getroffen bedrijven waren op dat moment ook zeer winstgevend.
Marc: Klopt en dat maakte het extra pijnlijk voor de getroffen werknemers. Ze hebben op vraag van Volvo altijd veel inspanningen geleverd, inzake flexibiliteit en inzake kostprijs. Het is frustrerend om dan te horen dat het toch niet genoeg is. Mochten de activiteiten van de toeleveringsbedrijven niet zo winstgevend geweest zijn, dan had Volvo ze natuurlijk ook nooit overgenomen.
In 2014 en 2015 werden ook Johnson Controls en DSV overgenomen door Volvo Cars.
Marc: Dat waren goede overnames, want Volvo nam niet alleen de activiteiten over maar ook het personeel. Dat was op basis van cao 32bis. De werknemers werden Volvo-werknemers met behoud van loon en anciënniteit. Maar in 2016 hebben ze alleen de activiteiten en niet het personeel overgenomen, zoals gezegd omdat Volvo anders zelf in zijn personeelsbestand dreigde te moeten snijden. Pas op: de laatste vijftien jaar is Volvo Gent een succesverhaal geweest. Maar het is wel constant vechten om nieuwe modellen binnen te krijgen en voldoende tewerkstelling te genereren. Een tijd terug werd gezegd dat Volvo Gent de Chinese SUV van Lynk & Co mocht produceren, maar dat is uiteindelijk niet doorgegaan. En vanaf 2020 mogen ze de volledig elektrische XC40 maken. Maar in de automobiel moet je altijd voorzichtig zijn. Ik zal het pas echt geloven als de handtekeningen gezet zijn.
Wat is vandaag de situatie van de vijf bedrijven die in 2016 werden getroffen door de beslissing van Volvo om de samenwerking te beëindigen?
Marc: SAS Automotive – waar dashboards werden gemaakt – was het eerste bedrijf dat dichtging. Nadat het nieuws bekend raakte, hebben zij vrij snel zelf hun contract met Volvo opgezegd. In oktober 2016 sloot het bedrijf definitief. 200 mensen verloren hun werk. In de andere bedrijven heeft men gekozen voor een geleidelijke afbouw. De gevolgen voor het personeel zijn daar pas vanaf vorig jaar voelbaar geworden. We hebben overal goede sociale plannen kunnen afsluiten en er wordt in verschillende fases tot afdankingen overgegaan. Tenneco en Faurecia gaan deze zomer dicht. Benteler blijft vermoedelijk nog open tot 2020, maar zeker is dat niet. Bij Tower – dat werd overgenomen door het Franse Snop – zijn ze erin geslaagd om een nieuwe klant te vinden. Zij leveren nu onderdelen voor Audi. Maar dat is niet voldoende, ze zijn nog altijd op zoek naar andere activiteiten. Deze zomer worden daar ook een dertigtal werknemers ontslagen.
Heeft Volvo nu nog toeleveringsbedrijven in Gent of doen ze alles zelf?
Marc: Er zijn nog altijd MC Syncro (banden), Brose (binnenwerk van de deuren), Adient (zetels) en Plastal (bumpers). Volvo heeft dus nog altijd een buffer aan activiteiten die ze kunnen binnenhalen moesten ze dat willen. Bij Plastal is er trouwens ook ongerustheid. Zij kregen wel het nieuwe model (XC40) toegewezen maar het oude model – de V40 – loopt binnenkort af, met veel werkloosheid en onzekerheid tot gevolg.
Van alle getroffen toeleveranciers is alleen Tower (nu onder de naam Snop) erin geslaagd om nieuwe opdrachten binnen te halen en een doorstart te maken. Waarom zijn de andere ondernemingen daar niet in gelukt?
Marc: Ze hebben het allemaal geprobeerd. Maar het is niet evident. De autosector staat vandaag onder enorme druk. Er komen vele en grote veranderingen op ons af. Denk maar aan de elektrificering van het wagenpark, de discussie over bedrijfswagens, de emissie-schandalen, de milieu-impact, enzovoort. Er is momenteel veel onzekerheid en dat remt de investeringen wereldwijd. Niemand durft voluit te gaan.