Uit het loonrapport 2018/2019 van de internationale arbeidsorganisatie blijkt dat de Belgische reële lonen met 0,3% gedaald zijn in 2017. Wereldwijd stegen de lonen met 1,8% Wij zijn er gemiddeld armer op geworden in een jaar dat de conjunctuur zeer gunstig was. De werknemers hebben met andere woorden niet de vruchten geplukt van de economische groei, eerder integendeel. Dat op langere termijn onze koopkracht tussen 1998 en 2018 wél gestegen is met gemiddeld 16%, zoals blijkt uit een studie van econoom Philippe Defeyt, is een troost, maar een zeer magere. Maar zelfs dan kunnen de lage inkomens hiervan niet meeprofiteren.
Waar knelt het schoentje?
De laagste inkomens besteden tot 80% van hun inkomen aan huur, energie/brandstof en voeding, basisbehoeften dus. Wat blijkt? De prijzen van elementaire zaken zoals energie en water zijn drie keer sneller gestegen dan de gemiddelde prijzen. Daarbij komt dat die mensen ook niet de marge hebben om te investeren in bijvoorbeeld isolatie en energiezuinige toestellen en voertuigen, waardoor hun energie- en brandstofverbruik in verhouding ook nog eens hoger ligt.
Ook de huurprijzen, vooral voor goedkopere woningen, zijn buitenproportioneel gestegen.
Lage lonen genieten daarom niet van die gestegen koopkracht van de voorbije tien jaar.
Is er dan geen goed nieuws?
België heeft – op Zweden na- de laagste inkomensongelijkheid ter wereld. De reden? Ons systeem van sociaal overleg waarbij CAO’s worden afgesloten die op iedereen van toepassing zijn. Guy Cox – voormalig directeur-generaal bij de FOD Werk – heeft er een mooie analyse over geschreven. De cao-wet die dit systeem mogelijk maakt bestaat in 2018 trouwens vijftig jaar. Een mijlpaal!
Onze delegees aan het woord
We vroegen aan vier afgevaardigden naar hun bevindingen over de koopkracht. En op welke manier ze daar iets proberen aan te doen. Zoals Vincent Deganck (Vandewiele) stelt: “Zelfs bij tweeverdieners hoor ik steeds vaker dat het niet eenvoudig is om te sparen voor momenten waarop het wat moeilijker gaat”. Lees hier het volledige interview.
Daarom dat ook in 2019 koopkracht een topprioriteit zal zijn voor de vakbond.