Na een lange periode van onzekerheid weten de werknemers van Bombardier Brugge eindelijk waar ze aan toe zijn. Op vrijdag 5 mei deelde de directie mee dat er 160 jobs moeten verdwijnen. Het gaat om 90 arbeiders en 70 bedienden. Daarbovenop worden 40 tijdelijke contracten niet meer verlengd. De procedure collectief ontslag (wet-Renault) is op maandag 14 mei van start gegaan. In een eerste fase zal er geconsulteerd en overlegd worden met de vakbonden om uiteindelijk, in een tweede fase, een sociaal plan af te sluiten.
Een derde van de 447 vaste werknemers moet dus vrezen voor zijn of haar job. Daarmee is opnieuw een triest hoofdstuk aangebroken in de lange geschiedenis van Bombardier Brugge. De voorzichtige hoop om niet volledig meegesleurd te worden in de Europese herstructureringsgolf – in oktober 2016 kondigde de Canadese multinational aan dat er in Europa 7500 jobs op de schop moesten – bleek dus onterecht. Op haar hoogtepunt in de jaren tachtig telde de Brugse trein- en tramconstructeur nog bijna 3000 werknemers. Na een ganse reeks herstructureringen blijft daar slechts een fractie van over. Spijtig genoeg een verhaal zoals we er de voorbije jaren te veel hebben beleefd in onze metaalindustrie.
Enkele maanden geleden schreven we hier al over de donderwolken die dreigend boven de fabriek hingen. In mei 2016 moesten al eens 75 arbeiders vertrekken (60 arbeiders stapten toen vrijwillig op). Nauwelijks een maand later, in juni 2016, werden 50 bedienden en kaderleden de laan uitgestuurd. Vervolgens kwam op 31 januari 2017 Europees CEO Philippe Crauste langs om zijn toekomstplannen uit te leggen. Hij vertelde toen dat de site voortaan zou worden aangestuurd vanuit het Franse Crespin. Bombardier Brugge was haar positie als ‘lead site’ kwijt en zou enkel nog instaan voor de assemblage, het testen en het uitleveren van tram- en treintoestellen. Sindsdien was de vraag niet meer óf er opnieuw jobs zouden verdwijnen, maar wel hoeveel er zouden verdwijnen.
Voor de werknemers en de vakbonden kwam het nieuws uiteraard hard aan. ABVV-Metaal-hoofdafgevaardigde Freddy Bakker doet zijn relaas: “Na de aankondiging van het collectief ontslag hebben we onmiddellijk het voltallige personeel samengeroepen. We hebben hen op de hoogte gesteld van de plannen van de directie. Vervolgens hebben we iedereen naar huis gestuurd. De teleurstelling was enorm.” Op maandag 7 mei volgde een nieuwe personeelsvergadering waarop de vakbonden hun actiepunten hebben voorgesteld. Een van die actiepunten was een onderhoud met vicepremier Kris Peeters, minister-president Geert Bourgeois en minister van Mobiliteit François Bellot. Freddy vertelt: “Alle partijen aan tafel gaven aan te willen werken aan een duurzame toekomst voor Bombardier, met een klemtoon op de redding van zoveel mogelijk jobs. Al zijn we ook realistisch. Het zal niet gemakkelijk zijn.”
Zoals gezegd zal de Brugse site enkel nog instaan voor de eindassemblage, de bekleding en de uitlevering van trein- en tramtoestellen. Alle andere activiteiten verhuizen naar het buitenland. Na de zoveelste herstructurering vrezen velen dat Bombardier hier geen toekomst meer heeft. Maar daar leggen de vakbonden zich niet bij neer, aldus Freddy: “De wet-Renault voorziet dat wij in een eerste fase voorstellen kunnen doen om het jobverlies zoveel mogelijk te beperken. Voor ons moeten er alternatieven gezocht worden voor de activiteiten die verdwijnen naar het buitenland. Dat kan bijvoorbeeld door de arbeiders te herscholen zodat ze aan de slag kunnen in de eindassemblage. De regering kan hiervoor opleidingssteun voorzien.”
Om na de herstructurering een duurzame toekomst voor Bombardier Brugge (als gespecialiseerde, afgeslankte eenheid) te garanderen moeten er natuurlijk wel bestellingen binnenkomen. Op 31 mei komt er eindelijk een uitspraak rond het dossier van De Lijn. De Vlaamse vervoersmaatschappij kende een grote order toe aan het Spaanse CAF. Bombardier trok hierop naar de Raad van State, omdat er onduidelijkheden waren in de aanbesteding. Er is dus hoop om deze bestelling alsnog binnen te halen. Daarnaast zijn er de perikelen rond de productie van 445 dubbeldekstreinen voor de NMBS. De directie beloofde meermaals dat al deze treinstellen in Brugge geassembleerd zouden worden, maar vandaag blijkt dat Bombardier hier – juridisch gezien – niet toe verplicht is. Er moeten wel bepaalde procedures gevolgd worden en de kwaliteit dient gewaarborgd te blijven. Daarom kan het NMBS-verhaal mee in de schaal worden geworpen om zoveel mogelijk tewerkstelling in Brugge te behouden. Over een megabestelling van trams door de MIVB zal pas ten vroegste eind dit jaar duidelijkheid zijn.
In de week van 7 tot 11 mei werd er niet meer gewerkt op Bombardier. De week nadien wel, maar niet in ploegen en niet met overuren (ironisch genoeg is er door de bestelling van de NMBS momenteel veel werk). Volgens Freddy is de solidariteit tussen de werknemers heel groot: “In mijn 35-jarige carrière heb ik dat nog nooit meegemaakt. Zowel arbeiders, bedienden als kaderleden zijn solidair en steunen elkaar.” Zoals gezegd is op 14 mei de consultatie- en informatiefase van start gegaan. Bij wijze van besluit vat Freddy de doelstellingen nog eens samen: “We zijn realistisch en we maken ons geen illusies, maar we gaan er alles aan doen om de ontslagen te verminderen en het voortbestaan van onze fabriek te garanderen.”
ABVV-Metaal wenst alle werknemers van Bombardier veel sterkte in deze moeilijke tijden. En onze delegees en betrokken secretarissen veel goede moed, veerkracht en strijdvaardigheid!