In het Belgisch Staatsblad werd op 27 april 2015 de 'Wet tot verbetering van de werkgelegenheid' gepubliceerd. Een misleidende titel van een Wet die noch min noch meer vanaf 1 april 2015, de blokkering van de afgevlakte gezondheidsindex invoert, want of deze Wet gaat resulteren in meer werkgelegenheid is o.i. een vrome wens. Deze blokkering blijft bestaan totdat er een indexsprong van 2 % is gerealiseerd. Dit betekent dat loonsverhogingen als gevolg van een hogere inflatie voor de komende periode niet zullen toegepast worden. Loondalingen, als gevolg van een negatieve index zijn in deze periode dan weer niet mogelijk.

Hoe heeft de regering de indexsprong georganiseerd?

Het indexmechanisme zoals we het kennen blijft intact. Er is voor gekozen om in te grijpen op het indexcijfer zelf.
Voor de indexering van onze lonen gebruiken wij de 'afgevlakte gezondheidsindex', dit is het gemiddelde van de gezondheidsindexen van de voorbije 4 maanden. Deze afgevlakte gezondheidsindex wordt nu tijdelijk geblokkeerd op het niveau van maart 2015, cijfermatig betekent dit 100,66. M.a.w. voor een tijdje zal de afgevlakte gezondheidsindex elke maand 100,66 bedragen.

Voor hoelang blijft dat zo?

Tegelijkertijd wordt wat men noemt een 'referentie-indexcijfer' ingevoerd. Dat cijfer is gelijk aan de normale afgevlakte gezondheidsindex zoals die iedere maand verder zal berekend worden, weliswaar vermenigvuldigd met 0,98 (=verminderd met 2 %). Op het moment dat het referentie-indexcijfer 100,66 bereikt is, stopt de indexblokkering.

Een voorbeeld: stel het is 1 oktober 2015. Het afgevlakte indexcijfer van september 2015 bedraagt 100,66 (want geblokkeerd). De normale (niet geblokkeerde) afgevlakte gezondheidsindex bedraagt (veronderstel) 101,15. De referentie-index bedraagt dan 99,13 (zijnde 101,15 x 0,98). Is de loonblokkering voltooid? Neen, want 99,13 is < 100, 66.

Deze blokkering van de index geldt voor de lonen, de sociale uitkeringen, de toelagen, de premies en de vergoedingen. Zij geldt bovendien voor alle wettelijke en reglementaire bepalingen, voor alle individuele en collectieve akkoorden tussen werkgever en werknemer en voor alle eenzijdige beslissingen van de werkgever, waar een koppeling aan de index voorzien is. Een werkgever die in een vlaag van vrijgevigheid jouw loon zou willen aanpassen aan de index, kan dat niet doen!

Wat gebeurt er in onze sectoren?

De eerstkomende indexering van de lonen gebeurt op 1 juli 2015 in de sector metaalverwerking (PC 111.1&2) en in de sector monteerders (PC 111.3).
Traditioneel berekenen wij de verhoging door het afgevlakte indexcijfer van juni van het lopende jaar te vergelijken met het afgevlakte indexcijfer van juni van het vorig jaar. In dit geval juni 2015 en juni 2014.

We kennen inmiddels het afgevlakte indexcijfer van juni 2015, namelijk 100,66 (want geblokkeerd), bijgevolg kunnen wij nu al de indexverhoging op 1 juli 2015 berekenen.
De indexaanpassing van 1 juli 2015 zal 0,19 % bedragen op basis van de verhouding 100,66/100,47.

De 0,19 %-indexverhoging valt buiten de loonnorm. Want inmiddels weten we nu ook officieel dat de lonen in 2015 niet mogen stijgen (behalve de baremieke verhogingen).
In 2016 mag de brutoloonmassa stijgen met 0,5 % en mogen de lonen met 0,3 % netto omhoog zonder kosten voor de werkgever. Maar dit is een materie voor de onderhandelingen die eerstdaags op gang komen.