In gesprek met ... Meryame Kitir.
10,22 euro en na een tijdje amper 8,30 euro per dag. Daarover gaat het: het bedrag dat de regering-Michel-De Wever bespaart op de kap van 8.000 gezinnen. Gezinnen bij wie moeder (of vader) op zoek is naar werk, maar tijdelijk niet kan solliciteren of een opleiding volgen omdat zoonlief langdurig ziek is, of omdat oma niet langer alleen uit de voeten kan. Zover zijn we dus gekomen: om de cijfers te doen kloppen, werd zelfs het beetje respect dat de overheid voor deze verzwakte groep toont, weggesaneerd. Het is een pijnlijk dieptepunt - een afschuwelijke misser zelfs - van een regering zonder geweten.
Hart van steen
Wie pech heeft, moet gestraft worden; wie niet meekan, moet op de blaren zitten. Doe wat harder uw best en trek vooral uw plan. Het stramien van de voorbije maanden werd opnieuw gehanteerd. De grens van de (on)rechtvaardigheid was al langer overschreden, maar nu wordt een muur die een samenleving weerbaar maakt zonder pardon afgebroken. Met name de muur van de menselijke warmte. Want je moet maar durven: tegen een moeder zeggen dat ze moet kiezen tussen een job zoeken of zorg dragen voor haar zieke kind. Kil, meedogenloos, hardvochtig tot walgelijk: de termen die op deze maatregel plakken, komen niet uit mijn mond. Ik las ze in talloze lezersbrieven in de krant en in mails.
Polarisatie stijgt ten top
De solidariteit waarop een warme samenleving gestoeld is, is maar zo sterk als haar zwakste schakel. Dat betekent niet alleen een verhaal van rechten voor wie – bijvoorbeeld – een job zoekt, maar ook van plichten. Bij elke vorm van misbruik verliest onze verzorgingsstaat telkens een stukje legitimiteit. Maar nu zijn we beland in een soort heksenjacht op al wie niet op de arbeidsmarkt zit. Als deze regering die enkele gevallen van misbruik - die we moeten bestrijden - telkens weer verheffen tot algemene norm, wordt de wij-zij-tegenstelling alsmaar groter.
Ik maak me zorgen, want probeer in zo'n sfeer van wantrouwen maar om solidariteit te handhaven. Zolang alles je voor de wind gaat, sta je er geen seconde bij stil. Tot je door een herstructurering je job verliest, de facturen zich opstapelen en je de kamer van je vader in het rusthuis niet meer kunt betalen. Dan neem je je verantwoordelijkheid op. Niet alleen omdat je liefhebt, maar ook omdat je geen andere keuze hebt.
Er is geen alternatief?
Het gaat niet op om het kind met het badwater weg te gooien. Daarom precies moet je misbruik aanpakken met alle mogelijke middelen en niet het systeem zelf. Waarom werken we geen wettelijk kader uit dat gelijkaardig is aan dat van het gemotiveerde tijdskrediet voor wie wél een job heeft? Dat kan heel eenvoudig met de invoering van een medisch attest. Pas met zo'n attest kun je bijvoorbeeld vrijgesteld worden van de verplichting om naar werk te zoeken. Maar dan moet dan wel tegenover staan dat die mensen een uitkering krijgen die hen in staat stelt om effectief zorg op te nemen. Want huis voorzien ze goedkoop zorg, veel goedkoper dan een overheid ooit zelf kan organiseren.
Vat vol tegenstrijdigheden
Haar rechtvaardigheidskompas was CD&V al langer kwijt. Denk maar aan de indexsprong op de kap van gezinnen en werknemers, terwijl de grootste vermogens ongemoeid worden gelaten. Maar als nu ook haar invulling van een warme samenleving zoek raakt, zijn we ver van huis. Deze pijnlijke misser kan deze 'gezinspartij' nog tijdig rechtzetten. Dat hoop ik uit de grond van mijn hart voor al diegenen die zorg dragen en voor al diegenen die zorg krijgen. Maar hoe lang kan CD&V de bewering nog hard maken dat zij het sociale geweten is van deze regering? In the end houdt niemand zoiets vol. Want "wie gelooft die mensen nog?" – weet u nog?
Meryame Kitir
Federaal volksvertegenwoordiger sp.a