In gesprek met... Fidel Gavilan.
Begin februari sloten de Duitse metaalbond IG Metall en de werkgevers uit de metaal- en elektrosector in Baden Württemberg een historisch akkoord. Doorgaans dient deze collectieve arbeidsovereenkomst als voorbeeld voor de andere deelstaten in Duitsland. In Baden Württemberg wordt voor alle werknemers het recht geopend om gedurende twee jaar op individuele basis naar een wekelijkse arbeidsduur van 28 uur te gaan. Daarna wordt de mogelijkheid tot terugkeer naar de ‘oude’ arbeidsduur van 35 uur opengehouden.
Het akkoord voorziet een eenmalige premie van 100 euro uit te betalen tussen januari en maart 2018. Vanaf april 2018 stijgen de lonen met 4,3 %. In 2019 komt daarbovenop een bijkomende toeslag bestaande uit twee componenten: een premie van 27,5 % van het maandloon, te betalen in juli 2019. Deze premie kan omgezet worden in acht extra dagen voor de verzorging van familieleden of kinderen of voor wie in ploegen werkt. Ten slotte krijgt elke werknemer een recurrente premie 400 euro vanaf 2019.
Het Duits akkoord inspireert de Tsjechen
In een interview begin maart aan de lokale krant Lidovy noviny zei Josef Stedula, voorzitter van het Tsjechisch-Moravische Verbond van Vakverenigingen, CMKOS, dat hij de arbeidsduur wenst te verminderen met een halfuur per week met behoud van loon. Op termijn wil hij naar een werkweek van 37,5 uren voor iedere Tsjechische werknemer. Hij wil dichter bij de realiteit van de andere westerse landen komen. Vandaag werken de Tsjechen gemiddeld 42 uren in de week. CMKOS eist ook voor de komende cao-onderhandelingen een verhoging van het minimumloon naar 13.700 kronen, ongeveer 540 euro per maand. Opvallend genoeg reageren de werkgevers eerder positief op de eis van arbeidsduurvermindering, terwijl de rechts-liberale regering die afwijst.
Het generatiepact in Nederland: Minder werken om langer te werken
In Nederland eist de Federatie Nederlandse Vakbeweging, de FNV, een generatiepact. De FNV is de grootste vakbond van Nederland met meer dan één miljoen leden.
Met het generatiepact maakt de FNV zich sterk dat werk eerlijk verdeeld zou worden. Met deze regeling kunnen ouderen minder uren werken en op een gezonde manier tot aan hun pensioen in hun baan blijven. Jongeren kunnen daardoor aan de slag. Er zijn veel manieren waarop je dit idee in de praktijk kunt uitwerken. Een bekend voorbeeld is de 80/90/100-regeling: je werkt als oudere werknemer 80 %, krijgt 90 % van je loon en bouwt 100 % pensioenrechten op.
Portugese socialistische regering voert (opnieuw) een arbeidsduurvermindering in
Een van de eerste, symbolische maatregelen van de socialistische minderheidsregering Costa in Portugal in de herinvoering van de 35-urenweek voor ambtenaren op 1 juli 2016. Met de eurocrisis had de vorige, conservatieve regering de arbeidsduur verhoogd tot 40 uren op vraag van de trojka, bestaande uit de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetaire Fonds.
Een betere combinatie werk & gezin
Sinds 2013 kunnen de Oostenrijkse werknemers uit de mijnbouw en staalindustrie kiezen voor meer vrije tijd in plaats van 3 % meer loon. Met het zogenaamd Freizeitoption kunnen werknemers 60 tot 66 uren extra vrije tijd afkopen. Die optie kan elke werknemer gebruiken om de wekelijkse arbeidstijd te verminderen, in volle of have dagen of opgespaard worden om eerder op pensioen te kunnen.
Sindsdien is dit model in verschillende andere sectoren ingevoerd, is het verschillende keren verlengd en is er nu ook een akkoord voor langere termijn (10 jaar) gesloten.
Zoals onze oud-voorzitter Herwig Jorissen het begin dit jaar stelde in zijn nieuwsjaareditoriaal, is het belangrijkste dat de (collectieve) arbeidsherverdeling/-vermindering opnieuw op de sociale agenda staat. Of het nu als onderdeel is van een werkgelegenheidsbeleid, personeelsbeleid of voor een beter combinatie van arbeids- en privéleven.
ABVV-Metaal wil het ijzer smeden als het heet is en daarom werkt onze studiedienst aan een uitgebreid e-book rond arbeidsduurvermindering. Houd jullie mailbox in de gaten, want tegen 1 mei kun je het verwachten.
Fidel Gavilà n
Adviseur ABVV-Metaal
Andere blogs van Fidel:
Duitsland gidsland of toch niet
Wat je moet weten over de geconsolideerde jaarrekening