In gesprek met... Adri Craens.
De wetgeving (welzijn op het werk) verplicht elke werkgever om zijn verantwoordelijk te nemen en te zorgen voor een structurele en planmatige aanpak van de bedrijfsrisico’s die te maken hebben met de veiligheid en gezondheid van zijn werknemers. M.a.w. de werkgever moet zijn bedrijfsrisico’s beheersen en berusten op de algemene preventiebeginselen, namelijk …
- de risico's voorkomen;
- de risico's die niet kunnen worden voorkomen, evalueren;
- de risico's bij de bron bestrijden;
- wat gevaarlijk is, vervangen door wat niet of minder gevaarlijk is;
- de voorkeur geven aan collectieve preventiemaatregelen boven persoonlijke beschermingsmaatregelen;
- het werk aanpassen aan de mens;
- de risico’s beperken;
- de preventie plannen; informatie, instructies en opleidingen geven;
- de gevaren signaleren.
Om de preventie te plannen moet je wel eerst een goede screening gedaan hebben van de bedrijfsrisico’s, ofwel risicoanalyses genaamd. Welke methode de preventieadviseur ook toepast voor zijn risicoanalyses, er is één belangrijke regel die hij/zij best toepast. Een grondig onderzoek van een werksituatie kan nooit zonder de samenwerking en input van de werknemer zelf. Hij of zij heeft de meeste ervaring in de fysieke of mentale belasting van de job. Op basis van de risicoanalyses kan de werkgever dan een jaarlijks en vijfjaarlijks plan opstellen om deze risico’s dynamisch te beheersen.
Wat betekent dynamisch risicobeheersingssysteem?
Systeem: Omdat het niet alleen de technische aspecten in rekening brengt maar ook de werkorganisatie, de sociale relaties en de omgevingsfactoren. Het heeft met andere woorden betrekking op de mens in zijn totaliteit.
Dynamisch: Omdat het hier gaat om een continu proces dat constant evolueert en zich permanent aanpast aan de wijzigingen (wijziging van werksituatie, producten, werkmethode, personeel, …).
Beheersing: Omdat dit systeem oplegt dat preventie en uitvoering van het beleid inzake welzijn op het werk op een gestructureerde en methodische wijze gebeurt. Het dwingt de werkgever na te denken over een echte strategie in plaats van zich tevreden te stellen met louter theoretische maatregelen die de toets van de praktijk niet doorstaan.
Risico: Omdat de analyse van aanwezige risico's in de onderneming centraal staat. Op basis van een analyse die rekening houdt met de aard van de activiteiten, het aantal werknemers en de aanwezige risico's bepaalt de werkgever zelf de preventiemaatregelen … na het advies van het CPBW.
De preventiemaatregelen hebben betrekking op de …
* organisatie van de onderneming en werkmethodes;
* inrichting van de arbeidsplaats;
* werkposten;
* arbeidsmiddelen, chemische, biologische en fysische agentia;
* collectieve of persoonlijke beschermingsmiddelen;
* signalisatie;
* gezondheidstoezicht;
* psychosociale aspecten van het werk (bv werkdruk, stress, burn-out);
* opleiding en informatie;
* coördinatie op de arbeidsplaats;
* noodprocedures (eerste hulp, brand, ...).
Op basis van de risicoanalyses kan de werkgever dan zijn preventiemaatregelen structureren en vertalen in twee plannen: het globaal preventieplan en het jaarlijks actieplan. Het jaarlijks actieplan moet rond deze periode opgesteld worden en ten laatste op 1 november 2017 voorgelegd worden aan het CPBW voor hun advies.
De burn-outtool gebruiken als risicoanalyse en adviesinstrument.
De burn-out tool werd ontwikkeld om je als delegee breder en dieper te laten nadenken over stress en burn-out binnen de onderneming. Zo kan je argumenten verzamelen om stress, stressoren en burn-out op de agenda van het CPBW te zetten en werknemers beter te beschermen tegen de bedrijfsrisico’s met betrekking op de psychosociale aspecten.
Met welke stressoren hebben de werknemers op de werkvloer te maken? Het onderstaande schema (de vijf A’s) maakt wel duidelijk dat op vlak van psychosociale belasting op het werk er nog vele uitdagingen liggen en de jaarlijks actieplan is één van die syndicale uitdagingen.
Download onze burn-out tool en scan de werkvloer met de tool op vlak van de arbeidsinhoud, de arbeidsvoorwaarden, de arbeidsomstandigheden, de arbeidsverhoudingen (interpersoonlijke relaties op het werk) en de arbeidsorganisatie.
Je kan ook, als inspiratie, ons Burn-out rapport van juli 2017 raadplegen in een schematisch overzicht. Dit overzicht bestaat uit een analyseoefening van de stressoren op de werkvloer die we tijdens de modulevormingen in 2017 gedaan hebben.
Persoonlijke noot:
Ik lees regelmatig in vakliteratuur van het management dat ze op zoek zijn en streven naar bevlogenheid bij de werknemers. Mijn raad … een belangrijk onderdeel van een goed personeelsbeleid is ook het stimuleren van de werknemersparticipatie bij risicoanalyses, duurzame preventiemaatregelen zoeken en een dynamisch preventieplan maken dat daadwerkelijk de bedrijfsrisico’s aanpakt bij de bron en de stressoren wegneemt bij de werknemers.
Meten is weten en het beste meetinstrument is de dagdagelijkse praktijkervaring.
Bron:
Codex welzijn op het werk, Boek I, Titel 2 (Algemene beginselen betreffende het welzijnsbeleid)
Andere blogs van Adri:
Dossier burn-out: Vakantie versus Werkstress
Naar nul arbeidsongevallen met controlekaart delegees
Wil je mijn peter / meter zijn?
Hoe actief meewerken aan welzijn op het werk?
How to: een jaarlijks actieplan indienen