In gesprek met ... Fidel Gavilàn.
Zondag 4 oktober 2015: Portugal kiest. De uittredende conservatieven van de PSD in coalitie met de rechts-radicale CDS worden afgestraft met 36,8 % van de stemmen tegenover meer dan 47 % in 2011. De grote winnaars zijn de linksradicalen van ‘el Bloco de Esquerda’ (Het Linksblok) en de socialisten onder leiding van Antonio Costa. De Bloco verdubbelt zijn score tot 10,2 %, terwijl de socialisten 4 procent stijgen tot 32,4 %.
De conservatieve regering van Pedro Passos Coelho krijgt de factuur gepresenteerd voor vier jaar bezuinigingen, privatiseringen en dereguleringen opgelegd door de troika, bestaande uit de Europese Centrale Bank, het Internationaal Monetair Fonds en de Europese Commissie. Portugal heeft net zoals Griekenland, Ierland en Spanje zijn banken gered in 2010. In ruil voor 78 miljard euro eist de troika extra belastingen, inleveringen, privatiseringen , ...
Het saldo voor Portugal na vier troika is catastrofaal. De economische groei valt weg. In 2015 ligt het Bruto Binnenlands Product onder het niveau van voor de crisis. Het aantal jobs is gedaald met 7 % en de werkloosheid piekt tot boven de 17 % in 2012 om lichtjes te dalen tot meer dan 15 % in 2015. 485.000 vooral jonge, opgeleide Portugezen emigreren massaal naar Europa, Brazilië en Angola op zoek naar een betere toekomst. De pensioenen worden gekort tot zelfs 10 % bij de ambtenaren en één miljoen Portugezen leven in extreme armoede, ...
Samen met de coalitie van communisten en groenen telt Portugal sinds 4 oktober 2015 een linkse parlementaire meerderheid van socialisten en linksradicalen. De nieuwe secretaris generaal van de Portugese socialisten, Antonio Costa, nodigt het linksblok en de communisten uit om een linkse regering te vormen. Zowel het linksblok als de communisten weigeren om in de regering te stappen, maar zijn bereid om de regering-Costa te steunen. Linksblok, communisten en groenen stellen een 70-puntenprogramma op.
Costa voert snel een paar symbolische wijzigingen door uit het 70-puntenprogramma. De restrictieve abortuswet van de conservatieven wordt afgeschaft, homoseksuele koppels kunnen voortaan kinderen adopteren, de subsidiëring van scholen wordt herzien ten voordele van publieke scholen, onrechtvaardige belastingen worden geschrapt, de sociale tussenkomsten voor minderbedeelden waaronder pensioenen worden verhoogd,... Andere maatregelen liggen moeilijk bij de troika en er dient over onderhandeld te worden met het linksblok en de communisten.
Het linksblok eist de verhoging van de ambtenarenwedden tot het pre-crisis-niveau. De communisten willen het minimumloon verhogen tot 600 euro per maand. Costa verhoogt de ambtenarenwedden gefaseerd. Het minimumloon wordt elk jaar verhoogd tot 600 euro in 2019. Schoolboeken worden deels gratis en de privatisering van het openbaar vervoer wordt stopgezet. Costa verlaagt de arbeidsduur van de ambtenaren tot 35 uur en geeft hen 4 extra verlofdagen terug. De overheidsuitgaven voor gezondheidszorg en onderwijs stijgen met 250 miljoen euro. Cultuur krijgt 30 miljoen euro extra, terwijl het departement wetenschap en technologie zijn budget met een extra 75 miljoen euro ziet aandikken. De regering-Costa pompt zo extra koopkracht in de economie.
Met succes
Sindsdien is de werkloosheid gedaald tot onder de 10 %. De economische groei voor 2016 is gestegen en bedraagt 2 %. Het overheidstekort ligt op een historisch minimum van 2,1 % en de export boomt met een 6 %.
En ondertussen flirt de Portugese Socialistische Partij met de absolute meerderheid in de peilingen!
Fidel Gavilan
Adviseur ABVV-Metaal
Andere blogs van Fidel:
Duitsland gidsland of toch niet?
Tien aandachtspunten voor de delegee bij een EFI-analyse
2 x 10 punten om af te checken voor je aan een EFI begint
5 redenen waarom jongeren de speelbal zijn van de Vlaamse/federale regering
To ruling or not to ruling
Betoog 20 september mee tegen het TTIP, CETA en TiSA
20 jaar wet-Renault: welke stappen gaan aan de reorganisatie of sluiting van een bedrijf vooraf?