In gesprek met ... Dania Paternini.

De eerste week van de zomervakantie zit er al zo goed als op, maar op deze snoet zijn nog niet veel zomersproetjes te bekennen. Sorry, Rocco.

Of het nu al zomert of (nog) niet, we nemen massaal vakantie in de loop van juli en augustus. Ook al omdat de schoolpoorten tot spijt van wie het benijdt dicht blijven gedurende de zomermaanden. We nemen bovendien vakantie zonder daarvoor aan loon in te boeten. Dat betaald verlof werd in België 80 jaar geleden ingevoerd en is er in de loop der decennia niet eenvoudiger op geworden. 

Zo bestaan er in België al fundamentele verschillen rond het betaald verlof op basis van je statuut als werknemer. Deze verschillen hebben betrekking op de uitbetaling en de berekening van het vakantiegeld, maar ook op de berekening van het aantal vakantiedagen. In afwachting van een volwaardig eenheidsstatuut beperkt deze blog zich dan ook tot ons eigen publiek: de metaalarbeiders (waarmee ik ui-ter-aard mannen en vrouwen bedoel).

Afhankelijk van de sector waaronder het bedrijf waar je werkt, valt, ben je aangesloten bij de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie ofwel bij een van de vakantiefondsen. In onze metaalsectoren zijn dat:

• Congémetal voor de sectoren van de metaal- en machinebouw en de monteerders
• Kas voor jaarlijkse vakantie in de ijzer- en staalnijverheid voor de staalsector (vanaf volgend jaar is dat de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie zelf)
• Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. voor de sector van de non-ferrometalen

Hoeveel vakantiedagen heb je opgebouwd?

Het aantal vakantiedagen waarop je recht hebt in het vakantiejaar, hangt samen met het aantal gepresteerde of gelijkgestelde dagen in je vakantiedienstjaar. Opgelet voor verwarrende terminologie: het vakantiejaar is het jaar waarin je je vakantie opneemt. Het vakantiedienstjaar is het kalenderjaar dat het vakantiejaar voorafgaat.

Je vakantiefonds of de RJV berekent de dagen vakantie die je hebt opgebouwd in verhouding tot je arbeidsprestaties tijdens het vakantiedienstjaar. Daarbij wordt er rekening gehouden met je arbeidsstelsel (voltijdse arbeid/deeltijdse arbeid).

Wat zijn jouw arbeidsprestaties?

• de dagen waarop je gewerkt hebt;

• de dagen waarop je niet werkte, maar die wel gelijkgesteld zijn met gewerkte dagen.

In een zesdagenstelsel heb je recht op een maximum van 24 dagen of 4 weken betaalde vakantie per jaar. Werk je 5 dagen per week, dan bedraagt dat maximum 20 dagen of 4 weken.

Heb je om de een of de andere reden geen recht op 4 volledige weken betaald verlof? Controleer dan zeker of je voldoet aan de voorwaarden voor jeugdvakantie, seniorvakantie of Europese aanvullende vakantie.

Meer weten over de berekening van je aantal vakantiedagen? Klik hier. Meld je hier aan voor de berekening van je vakantiedagen en vakantiegeld.

Samen uit, samen thuis ... of ieder voor zichzelf?

Goed, nu weet je hoeveel vakantie je hebt opgebouwd, maar wanneer mag je deze dagen opnemen? Ben je daar vrij in of ligt het allemaal wat ingewikkelder?

Als werknemer moet je om te beginnen je dagen opnemen in het jaar nadat je ze hebt opgebouwd. In de loop van het vakantiejaar dus. Doe je dat niet, dan verlies je die dagen en ontvang je er bovendien geen vakantiegeld voor. Er zijn wel bedrijven die de overdracht van verlofdagen beperkt toestaan, maar wettelijk is dit niet voorzien.

De situatie ligt anders ingeval van ziekte. Ondanks het arrest van het Europees Hof dat dateert van juni 2012, kan een Belgische werknemer die ziek wordt tijdens zijn jaarlijks verlof geen vakantiedagen verplaatsen of recupereren. Er zijn wel maatregelen getroffen met betrekking tot de betaling van het vakantiegeld, die geenszins kan samenvallen met uitkeringen van het ziekenfonds. Hetzelfde geldt trouwens voor werkloosheidsuitkeringen. Om meer te weten over je recht op betaald verlof als werkloze, klik hier.

Afhankelijk van de sector of het bedrijf waarin je werkt, kan er sprake zijn van collectief of individueel verlof.

Bij collectief verlof kan de periode worden bepaald op sectoraal niveau. Is er hierover geen uitsluitsel op 31 december van het vakantiedienstjaar, dan mag de ondernemingsraad beslissen. Doet zij dat niet (of is er geen), dan bepalen je werkgever en vakbondsdelegatie in overleg de periode van het collectief verlof. Mag je bij jou op het werk zelf de periode van je verlof bepalen, dan doe je dat doorgaans in overeenkomst met je baas.

Het vakantiegeld: een welkom extraatje

De RJV of je sectorale vakantiekas stort jaarlijks je vakantiegeld tussen 2 mei en 30 juni op je rekening. De aansluiting bij het juiste vakantiefonds vindt automatisch plaats, maar zorg er wel zelf voor dat het vakantiefonds beschikt over het juiste rekeningnummer. Doe dat via Mijn Vakantierekening.

Je vakantiegeld is tweeledig: het enkel en het dubbel vakantiegeld. Het enkel vakantiegeld is je gewone loon dat in principe wordt verder betaald tijdens je vakantiedagen. Het dubbel vakantiegeld mag je beschouwen als het extra appeltje voor de dorst dat je kunt gebruiken voor de extra kosten die de vakantie met zich meebrengt. Maar het spreekt voor zich dat je je vakantiegeld volledig naar vrije keuze mag benutten. Wie er bijvoorbeeld liever zijn badkamer mee opfrist, is daar vrij in.

Je vakantiefonds berekent het vakantiegeld op basis van twee elementen:

• het loon dat je ontvangen hebt voor de gepresteerde dagen;

• het loon dat je zou ontvangen hebben voor de gelijkgestelde dagen.

Je ontvangt het nettovakantiegeld na aftrek van de sociale en fiscale inhoudingen.

Geïnteresseerd in de details van de berekening van het vakantiegeld? Surf naar de website van de RJV. Voor een simulatie van je vakantiegeld, meld je je aan via Mijn Vakantierekening.

En nu ... koffers pakken en wegwezen!

Dania Paternini
Communicatiemedewerker ABVV-Metaal

 

Andere blogs van Dania:

Het ABC van de sectorale onderhandelingen

Gouden tips voor een gepimpt syndicaal pamflet

De weg naar de ideale ledenwervingscampagne