In gesprek met ... Meryame Kitir.
“Dit is het beste wat ik eruit kon halen. Iedereen winnaar!” Dat zei minister van Werk Kris Peeters eind juli, een dag na het begrotingsakkoord. Je moet maar durven, als de essentie van dat akkoord de gezinnen en de werknemers in dit land nog een tikkeltje dieper in het rood duwt. De enige verdienste van deze tax shift – in werkelijkheid een #noshift - is dat ze voor de zomer werd afgerond. Daarmee is veel gezegd, zo niet alles.
De lasten op arbeid zijn verlaagd, terwijl de lasten op arbeiders zijn verhoogd. Het eindresultaat voor de miljoenen die op het eind van de maand hun rekeningen moeten betalen, oogt stilaan dramatisch. Wanneer houdt het op? Wanneer gaat de regering-De Wever-Michel – binnenkort één jaar in het zadel - eindelijk het signaal van die honderdduizenden oppikken? Niet dus. Opnieuw, opnieuw en opnieuw krijgen ze nul op het rekest. Blijkbaar zit er iets in deze tijd dat maakt dat de regering vindt dat ze de best verdienenden en de meest vermogenden onder ons nog meer moet ondersteunen.
Minder verdienen en nu ook langer werken voor minder pensioen
Behalve de #noshift aarzelde de regering geen seconde om een resem pijnlijke maatregelen in snel tempo door de strot van het parlement te rammen. Want plots was het ‘hoogdringend’, klonk het in volle vakantieperiode. Na de indexsprong en de verhoogde facturen voor onderwijs, kinderopvang en openbaar vervoer kreeg de verhoging van de pensioenleeftijd de allerhoogste prioriteit. Eenzijdig en zonder fatsoenlijk debat is 67 jaar het nieuwe mantra en dat tegen elke verkiezingsbelofte in. De eindbalans? Door de indexsprong minder verdienen en nu ook langer werken voor minder pensioen. Het is trouwens een maatregel waar vooral vrouwen de pineut van zijn. Want niet alleen hebben ze een lager loon (de loonkloof met mannen is nog altijd 20 %) waardoor ze al een lager pensioen hebben, maar bovendien hebben vrouwen kortere loopbanen omdat zij ‘kiezen’ voor de zorg van de kinderen of een ziek familielid. Een beleid dat rekening houdt met de realiteit van onze arbeidsmarkt, zegt u? In geen geval!
Gewaarborgd loon naar de vuilnisbak en een tweede indexsprong
Waar deze rechtse regering evenmin een seconde over twijfelde, was om het gewaarborgd loon bij een tweede maand ziekte in de vuilnisbak te kieperen. Ja, alweer een gebroken belofte, want in april luidde het nog formeel: “Vanaf 2016 zullen werkgevers de eerste twee maanden ziekte van hun werknemers betalen.” Diezelfde belofte werd ook neergepend in het regeerakkoord. Was dat laatste trouwens niet heilig en onaantastbaar en diende het niet om tot de laatste komma te worden nageleefd? Blijkbaar niet als het tegen de zin van werkgevers is. Last but not least was er ook de btw-verhoging op elektriciteit. Ook die ging in een vingerknip van 6 % naar 21 %. Nochtans is elektriciteit een basisgoed in een moderne samenleving, zo dachten wij socialisten. Ik denk niet dat één gezin ’s avonds een lamp minder doet branden of de frigo uitzet, omdat het luxe zou zijn. Maar deze regering denkt daar anders over en beschouwt elektriciteit als een luxegoed dat 21 % rechtvaardigt. Bovendien overwoog de regering ernstig om die verhoging buiten de index te houden, wat neer zou komen op een extra bittere pil van 560 miljoen euro die gezinnen zouden moeten doorslikken. Of anders gesteld: een tweede indexsprong. (*) Dat terwijl de opgestapelde energiefacturen al de pan uit swingen en een gemiddeld Vlaams gezin meer dan 250 euro extra op jaarbasis kosten.
De omgekeerde herverdeling: gezinnen hard treffen en inkomens uit vermogen buiten schot laten
Kortom, het totaalplaatje ziet er belabberd uit voor werknemers en hun gezinnen: na 1 jaar beleid (Vlaams én federaal) moeten ze 2,7 miljard euro uit eigen zak op hoesten. En dan loert die tweede indexsprong nog om de hoek. Dat is de realiteit, een hard cijfer om het koud van te krijgen. Op die manier is deze regering er niet alleen in geslaagd om brutaal en schaamteloos het evenwicht met de sociale partners overboord te gooien, maar ook om voor een historische trendbreuk te zorgen. Met name een trendbreuk naar onrechtvaardigheid en omgekeerde herverdeling zonder weerga. Nochtans hebben 25 jaar lang geprobeerd om een samenleving met minder ongelijkheid en minder armoede te realiseren. Niet zonder succes: anno 2014 was België bij de minst ongelijke landen. Met deze regering zou het anders worden en dat is het ook. Keer op keer wordt gekozen voor hervormingen die de laagste inkomens en de gezinnen het hardste treffen en inkomens uit vermogen buiten schot laat. Voor wie dacht dat het afgelopen was met deze #noshift, komt bedrogen uit. Met dichtgeknepen billen gaan deze regeringen nu de herfst in, in de hoop dat die niet zo ‘heet’ wordt als de vorige. Maar met alles wat nu beslist is en zich straks in de woonkamers van zovelen zal aftekenen, is dat ijdele hoop, vermoed ik.
(*) Deze maatregel / tweede indexsprong is uiteindelijk niet doorgegaan. Niet uit sociale bekommernissen, maar wel om de interne vrede binnen de regering af te kopen en CD&V in het gareel te krijgen. Wat gelukt is. CD&V heeft zich definitief neergelegd bij de sociale onrechtvaardigheid van de #noshift.
Meryame Kitir
Federaal volksvertegenwoordiger sp.a
Andere blogs van Meryame:
Wat hebben werknemers deze regeringen toch misdaan?
Regering zet warme samenleving in de kou