In gesprek met ... Meryame Kitir.
"Het is toch wel even schrikken", zegt een alleenstaande mama van twee tieners. "Je hoort hier en daar wel van die besparingen, maar het wordt toch wel heel concreet als je alles bij elkaar telt. Zelf kom ik uit op 1.500 euro netto per jaar. Voor mij is dat een maandloon."
Het asociale en hardvochtige beleid van rechts boort flinke gaten in haar portemonnee, en niet alleen de hare. Wat heeft zij - en bij uitbreiding alle werknemers in dit land - deze regeringen toch aangedaan om zo behandeld te worden? Waarom word je gestraft als je hard werkt en eerlijk je boterham verdient? En nog een stap verder: waarom word je met de vinger gewezen als je aan de rand van de samenleving staat? "Doe toch gewoon harder je best, verdorie, dan kom je er wel!"
Is het heimwee naar de jaren '80, waar dezelfde recepten - met op kop een indexsprong zonder garantie op extra jobs - werden toegepast en mensen nog dieper in de put duwden? Is het ideologische starheid? Ik vind er maar geen antwoord op. Deze meerderheid legt alle lasten bij de gezinnen en wat krijgen zij in retour? Minder. Want terwijl alleen al de indexsprong een gemiddeld Vlaams gezin 400 euro per jaar kost (en op een hele carrière tot 15.000 euro!), heeft de Vlaamse regering intussen alle mogelijke prijsstijgingen die ze kon doorvoeren, ook effectief doorgevoerd. Na een jaar is de lijst met voorbeelden veel te lang om ze in dit korte bestek allemaal op te sommen: bus- en treinticket, kinderopvang, schoolfacturen, het inschrijvingsgeld aan de universiteit, de prijs van het rusthuis, ... het zijn er maar enkele. Niets ontsnapt aan het oog van de Vlaamse én federale rekenmachine. Niemand wordt ontzien, als de rekening maar klopt.
Als elke maatregel gepaard moet gaan met sociale correcties die in de realiteit niks meer zijn dan een aalmoes voor de allerzwaksten, is dat dan niet het grootste bewijs dat dit beleid au fond niet sociaal is? CD&V met op kop minister van Werk Kris Peeters verkocht de indexspong nochtans met de belofte van een allesomvattende tax shift "om de inspanningen rechtvaardiger te verdelen". Eerst ging men het voor Kerstmis bekijken. Dan tegen Pasen. Dan tegen de zomer.
En nu al is er sprake van het najaar. Blijkbaar in de hoop dat het zal koelen zonder te blazen. Mocht Samuel Becket nog leven, hij zou deze remake van zijn absurd toneelstuk 'Wachten op Godot' - waarin twee hoofdpersonages tevergeefs wachten op een zekere Godot die nooit zal komen - wellicht gesmaakt hebben. Helaas zitten we niet in een theaterzaal waar een stukje wordt opgevoerd en waar het publiek achteraf goedgemutst naar huis gaat. Dit is de bikkelharde realiteit, eentje waarin datzelfde publiek de kwalijke gevolgen van dit beleid dag in dag uit voelt.
Het contrast kan trouwens niet groter zijn: in een recordtempo werd de indexsprong door het parlement gejaagd terwijl van de tax shift niet langer haast wordt gemaakt. Integendeel, er wordt zelfs op de rem geduwd. Minister van Financiën Johan Van Overtveldt zit in een snuffelfase, de premier stelt zichzelf niet langer een deadline op. Je moet maar durven als je weet dat vijf (!) maanden terug meer dan 100.000 mensen op straat kwamen om hun ongenoegen te uiten, om hun eis naar rechtvaardigheid kracht bij te zetten. En minister van Werk Kris Peeters en zijn CD&V? Die kijken ernaar en trekken hun staart telkens weer in. Het zelfverklaarde 'sociaal gelaat' van deze regering biedt elke keer weer zijn wang aan, maar het zijn wel de mensen op straat die de klappen incasseren. Laatste voorbeeld in de rij is Peeters' bocht van 180 graden in het dossier van de huurprijzen. Daar komt definitief geen indexsprong. Vrij vertaald: wie een loon trekt, moet inleveren, maar wie met datzelfde loon een woning huurt, blijft wél de volle pot betalen. Een nieuwe knieval die perfect past in de grote as der onrechtvaardigheid die deze regeringen trokken en waar ze niet van afwijken. Een as die elke week vetter en dikker wordt tussen de 'haves' en 'not haves'.
Mijn antwoord op zo'n beleid - en blijkbaar ben ik niet alleen, beste regeringen - is ondubbelzinnig: gezinnen van wie de begroting klopt zijn even belangrijk als een sluitende overheidsbegroting. Er is wel degelijk een alternatief om beide ambities te verzoenen en de inspanningen rechtvaardig te verdelen in plaats van alles door te schuiven naar wie geld verdient met werken, naar wie weinig verdient en recht heeft op een uitkering, of naar wie 40 jaar lang heeft bijgedragen.
Er is wel degelijk een alternatief om véél meer jobs te creëren dan met een indexsprong - een cadeau voor werkgevers -, om de economie te doen heropleven, om positieve keuzes te maken die perspectief bieden op een warme en welvarende samenleving én een sterke sociale zekerheid. Dat antwoord ligt in een tax shift die écht een breuk met het verleden maakt en niet langer gemorrel in de marge is. Een tax shift die rechtvaardigheid als enige motto heeft en waar de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Een tax shift waarbij dus ook grote vermogens hun 'steentje bijdragen' (ik gruwel intussen van dat die twee woorden') en waarbij fraudeurs niet door de mazen van het net glippen. Maar voor die kracht van verandering vinden deze regeringen blijkbaar de moed niet.
Tot wanhoop van die mama van twee en al de gezinnen van dit land. Zij verdienen beter.
Meryame Kitir
Federaal volksvertegenwoordiger sp.a
Andere blogs van Meryame:
Regering zet warme samenleving in de kou