In gesprek met ... Jeff Jonckers.
De regeringen-Michel I en -Bourgeois I zijn een halfjaar bezig, en wat opvalt is hun zeer harde aanpak ten aanzien van jongeren. Op de kap van een hele generatie worden er maatregelen genomen die voor deze en toekomstige generaties nog zeer lang pijnlijk voelbaar zullen blijven. Maar wat jongeren treft, zal waarschijnlijk de hele werkende bevolking op termijn gaan aantasten. Er worden namelijk precedenten gecreëerd. Daarom moeten we tijdig de handrem optrekken...
Werkloze (laaggeschoolde) jongeren in het vizier
De beperking van de werkloosheid in de tijd voor jongeren werd ingevoerd onder de vorige regering, maar werd ongemeen hard verstrengd nog voor het einde van het jaar 2014. Daarmee werd duidelijk dat niet jobcreatie voor jongeren hoog op het lijstje stond van Michel I, maar wel een onnodig harde aanpak ten aanzien van werkloze jongeren.
Ik heb het dan over de beroepsinschakelingsuitkering (BIU), de uitkering die jongeren ontvangen wanneer ze niet voldoende dagen arbeid hebben kunnen verrichten het laatste jaar. De hoge werkloosheid en de (dag)contracten in interimjobs zijn hiervoor het grootste obstakel. Voor een goede orde, het eerste jaar krijgen jongeren sowieso niets en de uitkering is met circa 400 euro ook extreem laag. De BIU wordt ook pas toegekend wanneer de jongere 2 positieve evaluaties kreeg van de RVA. Kortom, de uitkering krijgen was al zeer streng en het is maar een mager beestje. Toch besliste Michel I om de uitkering in de tijd te beperken tot 25 jaar. Jongeren die op hun 24e afstuderen, bijv. door een bisjaar, komen niet langer in aanmerking (24+1 jaar wachten=25 jaar).
Het hardst pakt de regering de jongeren aan die het secundair onderwijs verlaten zonder diploma. Om nog aanspraak te maken voor je 21e op deze uitkering, blijven uiteraard bovenaan opgenoemde strenge regels van toepassing, maar moeten jongeren ook een diploma secundair onderwijs kunnen voorleggen. Met andere woorden, geen diploma=geen uitkering. Jaarlijks verlaten 10.000 jongeren in Vlaanderen de schoolbanken zonder dit diploma.
Als jongerenvakbond hebben we onze stem luid laten horen, en mede onder onze druk worden nu de diploma's derde graad BSO en BUSO (OV3) ook erkend, dit was aanvankelijk zelfs niet het geval! Neemt niet weg dat er vanaf nu jaarlijks 10.000 jongeren, die bijv. in het 6e middelbaar zijn gestopt, geen uitkering meer kunnen ontvangen, maar rechtstreeks op het OCMW worden gedumpt.
Zou het niet net omgekeerd moeten zijn? Zou onze maatschappij niet net deze meest kwetsbare jongeren meer moeten ondersteunen? Iedereen kan zich er wel iets bij voorstellen wat het afnemen van kansen op een degelijke toekomst tot gevolgen kan hebben. Geen toekomstperspectief, verveling en een gevoel van nutteloosheid zijn een slechte voedingsbodem. Het is dan ook niet zo dat de regering hier jobs tegenover weet te plaatsen... Allerlei actuele nieuwsitems schieten er door het hoofd als je even fantaseert over eventuele gevolgen.
De dumping van kwetsbare jongeren lijkt ons echter maar een voorspel, een testcase van rechts in dit land om de aanval voor te bereiden op alle werklozen en hun uitkering. Dit doen in tijden van crisis, is harteloos.
Vrije baan voor mini-jobs?
Ook (job)studenten kwamen al meermaals in het vizier van onze rechtse regeringen. In februari werd er door Open Vld een wetsvoorstel ingediend om studentenarbeid te flexibiliseren. De regering-Michel I is namelijk van plan studentenarbeid in blokjes van één uur en dus niet enkel meer in dagen toe te laten.
Een flexibilisering ten behoeve van de werkgever, niet ten behoeve van de student! Dit zullen we als vakbond verdomd goed moeten communiceren. Studenten gaan te prooi vallen aan 'springuren' waarbij ze tussen 2 shiften van een uur, onbetaald in de keuken mogen gaan wachten of worden volgens de grillen van de werkgever opgetrommeld om een uurtje te komen werken tijdens de colleges. 'Als je niet onmiddellijk komt, hoef je niet meer terug te komen' zal helaas geen fictieve repliek zijn, als de flexibiliteit in vraag wordt gesteld.
Is dit de manier waarop de regering wenst dat studenten hun hoger inschrijvingsgeld gaan betalen? De armste studenten gaan onder werkgeversdruk lessen moeten brossen om hun studie te kunnen betalen. Zo verlagen ze hun slaagkansen en als ze na jaren van studeren en werken op de echte arbeidsmarkt komen, dan zijn ze te oud om nog een uitkering te ontvangen wanneer een vaste job niet direct in het verschiet ligt... Dat ene bisjaar kan dan nefast zijn. Zo hangen alle maatregelen samen.
Ook hier zit er een gevaarlijk precedent en zijn jongeren wederom het liberaal laboratorium van rechts. Want de geboorte van het uur-contract voor studenten zet de deur wagenwijd open voor de invoering van mini-jobs. Studenten en hun gedwongen flexibiliteit ondergraven zo mee hun eigen toekomstig werknemersstatuut.
Jeff Jonckers
Coördinator ABVV-Jongeren/Magik vzw